ترس از مدرسه، علل، علائم و درمان ترس از مدرسه
ترس از مدرسه یکی از مشکلاتی است که کودکان دبستانی با آن رو به رو می شوند، البته احساس اضطراب برای کودکان در اوایل مدرسه تا حدودی طبیعی می باشد زیرا تجربه رفتن به مدرسه به منزله اولین جدایی از والدین می باشد و به منزله ورود به جامعه ای بزرگتر است اما بسیاری از کودکان اضطراب و ترس بیش از اندازه ای را تجربه می کنند به طوری برای آن ها سخت است تا با این شرایط خودشان را سازگار کنند.
این کودکان هنگام رفتن به مدرسه بسیار مقاومت می کنند و زمانی که مجبور به مدرسه رفتن می شوند آسیب و رنج های بسیاری را تحمل می کنند، برای آن که بتوانند ترس از مدرسه را در کودک خود بشناسید و آن را مورد کنترل قرار دهید این مقاله را تا انتها مورد مطالعه قرار دهید همچنین می تواند به مشاوره کودک مراجعه کنید تا در این زمینه به شما کمک کنند.
ترس از مدرسه چیست؟
کودکانی که به این مشکل دچار هستند دارای ترس افراطی، غیر منطقی و پایدار نسبت به مدرسه رفتن می باشند و زمانی که می خواهند از والدینشان جدا شوند مقاومت بسیاری انجام می دهند، ترس مفرط از مدرسه برای اولین بار معمولا در دوره پیش دبستانی، کودکستان و کلاس اول ظاهر می شود و در کلاس دوم به اوج می رسد، اما با این وجود خودداری از مدرسه رفتن می تواند در هر سنی به وجود آید.
ترس در دختران و پسران از مدرسه تقریبا به یک اندازه می باشد و این نوع ترس اضطراب و استرس زیادی را برای کودکان ایجاد می کند که در این حالت والدین علاوه بر درمان فوبیا، باید استرس و اضطراب کودک را کاهش دهند.
علائم ترس از مدرسه
بسیاری از والدین ممکن است در مورد مدرسه هراسی آگاهی چندانی نداشته باشند و علائم آن را جدی نگیرند و به همین دلیل آن مشکل را نادیده بگیرند این رفتار ها می تواند منجر به افزایش علائم استرس و اضطراب در فرزندان شود که در ادامه این مقاله علائم و نشانه های ترس از مدرسه را بیان می کنیم.
علائم رفتاری ترس از مدرسه
- نسبت به مدرسه نرفتن بهانه تراشی می کنند و در برابر اصرار والدین مقاومت کرده و از مدرسه رفتن امتناع می کنند، این کودکان بیشتر تلاش می کنند تا والدین خود را قانع کنند تا به آن ها اجازه دهند در منزل بمانند.
- چسبیدگی به پدر و مادر و امتناع از جدا شدن از والدین، دروغ گویی و فرار یا پنهان کردن برای اجتناب از رفتن به مدرسه، بسیاری از کودکان در این شرایط تظاهر به بیماری می کنند و تمایل دارند مدرسه را بپیچانند.
- در هنگام جدایی از والدین و مدرسه رفتن، دچار پریشانی و ترس و اضطراب می شوند و قشقرق و سر و صدا به پا می کنند، این مسئله می تواند نشان دهنده وجود اختلال اضطراب جدایی در کودکان باشد.
- در ساعت هایی که در مدرسه است در خواست مکرر برای برقراری تماس با والدین دارد.
- بلند شدن از تخت خواب در هنگام صبح برای او دشوار است و با مشکلاتی رو به رو می شود.
- امتناع از درگیری در فعالیت های گروهی با همسالان در مدرسه
علائم جسمانی ترس از مدرسه
کودکی از مدرسه می ترسد دچار اختلالات جسمانی می شود که شامل دل درد، سردرد، استفراغ، سرگیجه، خشکی دهان، تپش قلب، اسهال و ضعف هستند این علائم به ظاهر واقعی به نظر می رسند و علت آن به دلیل اضطراب و استرس بالایی است که کودک تجربه می کند علائم بیان شده معمولا در روز های تعطیل از بین می روند و همچنین پدر و مادر یا پزشک توصیه کنند که کودک چند روز در خانه بماند و استراحت کند این علائم بلافاصله از بین می روند اما در روز های قبل از رفتن به مدرسه یا همان روز علائم جسمانی مجددا ظاهر می شود و کودک تلاش می کند به مدرسه نرود.
علائم روانی ترس از مدرسه
کودکانی که دچار ترس از مدرسه می شوند غالبا علاوه بر واکنش ترس علائم و مشکلات روانی دیگری از خود نشان می دهند که شایع ترین این علائم اختلال در خواب، عصبانیت، پرخاشگری و جویدن ناخن، شب ادراری، لکنت زبان و ترس از تاریکی می باشد.
علل مدرسه هراسی
علت های مدرسه هراسی می تواند ریشه هاس محیطی، خانوادگی و یا فردی داشته باشد و یکی از عواملی که باعث این ترس می شود اختلال اضطراب جدایی می باشد و بسیاری از کودکان به این دلیل از مدرسه می ترسند و قادر نیستند از والدینشان جدا شوند و جدایی از والدین برای آن سخت و ترسناک می باشد.
برخی از کودکان به خاطر دلایلی مانند مسخره شدن یا زیره ذره بین بودن از سوی دیگران از مدرسه رفتن امتناع می کنند، این گروه از کودکان معمولا در مورد ارزیابی شدن و مورد قضاوت دیگران قرار گرفتن نگرانی شدید دارند، همچنین احتمال دارد که محیط مدرسه برای کودک ناخوشایند باشد و زمانی که این مشکلات حل نشود باعث ترس در کودک شده و به تدریج اختلال فوبیای اجتماعی در او ایجاد می شود.
در بعضی اوقات کودکان مشکلاتی با همسالان شان دارند را برای پدر و مادرشان بازگو نمی کنند چون این کار را نشان دهنده ضعف و ناتوانی خودشان در نظر می گیرند، گاهی اوقات احتمال دارد ترس کودکان از مدرسه به خاطر بدر فتاری های همسالان یا اولیای مدرسه با آن ها باشد، برخی از معلمان و کارکنان مدرسه احتمال دارد با کودکان رفتار نامناسب و سختگیرانه ای داشته باشند و یا کودکان را مورد تنبیه قرار می دهند.
راهکارهای مقابله با مدرسه هراسی در کودکان
برای این که مدرسه هراسی کاهش یابد و با درمان شود در این مقاله راهکار هایی را بیان می کنیم.
- اجتناب از تنبیه شدید یا قضاوت شدن توسط دیگران و برچسب منفی زدن به کودک به خاطر عملکرد نامناسب و منفی که در مدرسه داشته است.
- گفتگو با کودک و صحبت کردن در مورد ترس کودک از مدرسه، همدلی کردن با احساسات او و تلاش کردن برای این که دلایل اصلی ترس و اضطراب کودک را از طریق گفت و گو متوجه شود و شرایط کودک را بتواند درک کند.
- کمک گرفتن تخصصی از مشاوران و روانشناسان برای حل مسائل فردی و خانوادگی که باعث تشدید شدن این مشکل شده و وابستگی شدید میان والدین و کودک به وجود آمده است و اضطراب و استرس جدایی.
- ارزیابی و شناسایی مشکلات احتمالی در محیط مدرسه مثل بدرفتاری، مشکلات ارتباط با همسالان، قلدری و تشویق کودک برای صحبت در مورد آن ها.
- تشویق و پاداش دادن برای به موقع رفتن به مدرسه و همچنین تشویق کردن برای انجام فعالیت ها و تکالیف مربوط به مدرسه.
- شناسایی یک معلم و یا بزرگسال مورد اعتماد برای این که ارتباط نزدیکی با کودک برقرار کند.
- برای این که اعتماد به نفس کودک را افزایش دهند و مهارت های ارتباط او را بهبود بخشند به کودک در این زمینه کمک می کنند و همچنین برای ارتباط مناسب با همسالان فضاهای مناسبی را ایجاد می کنند و کودک را مورد تشویق قرار می دهند تا تعامل خوبی با دیگران داشته باشند و فعالیت گروهی انجام دهند.